Libya na ci gaba da bayar da man fetur mafi arha a Afirka, inda farashin man fetur octane-95 ya tsaya a kan Dinar Libya 0.15 a kowace lita, kwatankwacin kusan $0.032 ko N52 a ranar 16 ga Satumba, 2024.
Wannan dai na zuwa ne a wani rahoto da kamfanin Global Petrol Prices ya fitar, wani dandali dake bin diddigin farashin man fetur a kasashe daban-daban.
Idan aka kwatanta, farashin man fetur a Masar, Aljeriya, da Angola ya tsaya kan dala $0.279, dala 0.342, da kuma dala 0.351 kan kowace lita.
Kasashe hudu ne kawai a Afirka da ke sayar da mai a farashi mai rahusa fiye da Najeriya.
Alkaluman da aka samu a yanzu sun nuna cewa farashin man fetur a Najeriya ya kai Naira 1,000 kan kowace lita, inda farashin bakar fata ya tashi zuwa Naira 1,600 kan kowace lita.
A halin da ake ciki, Jamhuriyar Afirka ta Tsakiya ce ke kan gaba wajen farashin man fetur a nahiyar, kan dala 1.83 kan kowace lita
Senegal ($ 1.646), Seychelles ($1.595), Zimbabwe ($1.590), Morocco ($1.527), da Uganda ($1.475) wasu kasashe ne da farashin mai tsada a kowace lita, yayin da Malawi ($1.458), Cote d’Ivoire ($1.455), Kenya ($1.453), da Saliyo ($1.448) sun tattara jerin sunayen.
Duk da kasancewar Najeriya daya daga cikin manyan kasashen da ke hako mai a Afirka, Najeriya na fuskantar suka kan tsadar man fetur.
Hakan ne ya janyo kiraye kirayen gwamnati ta tsoma baki a harkar man fetur, inda da dama ke cewa cire tallafin man fetur ya yi illa ga ‘yan kasa.
Abdullahi Aliyu, wani mazaunin Abuja, ya jaddada cewa idan aka sayo man fetur tsakanin Naira 150 zuwa 200, zai yi matukar rage tsada a bangarori daban-daban da suka hada da sufuri da abinci.
Ya bukaci shugabannin Najeriya su yi koyi da dabarun farashin Libya.
“A duk fadin duniya, akwai nau’ukan tallafi daban-daban, amma ina ganin a Najeriya, wanda ke taka muhimmiyar rawa a rayuwar ‘yan kasa shi ne tallafin man fetur.
“Ku yi tunanin ana sayar da shi a tsakanin N150 zuwa N200! Komai zai yi arha, gami da sufuri, abinci da wutar lantarki. Don Allah shugabanninmu su yi koyi da Libya,” inji shi.
Adenike Andrew, wanda ya kammala karatunsa a fannin tattalin arziki, ya koma gidan abinci, ya soki dalilin cire tallafin, yana mai cewa al’ummar Najeriya ba za su iya daukar farashin mai kamar na kasashe masu arziki ba, musamman idan aka yi la’akari da karancin kudaden shiga.
Ta kuma yi kira ga Najeriya da ta binciki hanyoyin da shari’a za ta bi domin isar da man fetur ga kasashen da ke makwabtaka da ita domin bunkasa kudaden waje.
“Idan suka ce sun cire tallafi ne saboda kasashen da ke makwabtaka da mu su ma suna amfana da shi, to laifin kai ne. Ya kamata hukumomin tsaron mu su yi aikinsu. Kuma mafi mahimmanci, ya kamata Najeriya ta shiga babbar kasuwa a Afirka don samun kudaden waje ta hanyar samar musu da man fetur ta hanyar doka.
“Ba daidai ba ne a ce ‘yan Najeriya su biya kudin man fetur kamar yadda ba na mai ba, amma kasashe masu arziki suna sayar wa ‘yan kasarsu. Mutanen da ke wurin suna da mafi yawan kuɗin shiga. Mutanenmu a nan sun kasance matalauta ta ” inji ta.
Daily Trust
