Yanzu-yanzu: Kotun Koli ta yanke hukunci kan rikicin kananun hukumomi

Da Dumi-Dumi, Sanata, Ifeanyi, Ubah, rasu
Yanzu-yanzu Sanata mai wakiltar Anambra ta Kudu, Ifeanyi Ubah, ya rasu. Rahotanni sun bayyana cewa dan jam’iyyar APCn ya rasu ne a wani otel da ke birnin...

Kotun koli, a ranar Alhamis, ta bayyana cewa ba bisa ka’ida ba ne gwamnonin jihohi su rike kudaden kananan hukumomi.

A hukuncin da ta yanke wanda mai shari’a Emmanuel Agim ya karanta, kotun kolin ta lura cewa kin amincewar da gwamnatocin jihohi suka yi na ba wa kananan hukumomi cin gashin kansu ya shafe sama da shekaru ashirin.

Mai shari’a Agim ya ce tun daga lokacin ne kananan hukumomi suka daina karbar kudaden da aka tanadar musu daga gwamnonin jihohin da suka yi aiki a madadin su.

Ya yi nuni da cewa ya kamata kananan hukumomi 774 na kasar nan su rika gudanar da kudaden su da kansu.

Karin labari: Dangote yayi alkawarin bunkasa cibiyoyin harkokin ilimi guda 10

Ya yi watsi da matakin farko na wadanda ake kara (gwamnonin jihohi).

Akwai kananan hukumomi 774 a kasar amma aikin matakin gwamnati na mataki na uku ya samu cikas sakamakon nauyin wasu gwamnoni masu rike da madafun iko da ake zargi da karkatar da kudaden da aka ware don gudanar da kananan hukumomi.

A ‘yan watannin da suka gabata, kiraye-kirayen neman ‘yancin cin gashin kan kananan hukumomi ya karu a Najeriya. Shi ma shugaba Bola Tinubu ya goyi bayan kiran.

A watan Mayu ne dai gwamnatin tarayya ta hannun babban lauyan gwamnatin tarayya (AGF), Lateef Fagbemi, ta maka gwamnonin jihohi 36 a kara bisa zargin karkatar da kudaden kananan hukumomi.

Karin labari: Zargin Zamba: Tsohon Akanta-Janar na kasa ya nemi dage shari’a don mayar da kudin da ake zarginsa

A halin yanzu, Gwamnatin Tarayya tana samun kashi 52.68%, yayin da Jihohi ke samun kashi 26.72%. Idan aka kwatanta, kananun hukumomi na samun kashi 20.60% na kudaden shigar kasar duk wata da hukumar tattara kudaden shiga ta kasa (RMAFC) da ke aiki a karkashin fadar shugaban kasa, kuma Kwamitin Allocation na Tarayya (FAAC) ke rabawa.

Abin sha’awa shi ne, ana biyan kuɗin karamar hukuma a cikin asusun haɗin gwiwa da gwamnatocin jihohi da ƙananan hukumomi ke gudanarwa a yankunansu.

A karar da AGF ta shigar, gwamnatin tarayya ta nemi a ba da umarnin hana gwamnonin rusa majalisun da aka zaba ta hanyar dimokradiyya ba bisa ka’ida ba.

Gwamnonin jihohi 36, wadanda ake tuhuma a karar, sun ki amincewa da AGF da ta shigar da karar.

Karin labari: Gwamnan Kano ya tabbatar da bunkasa tattalin arziki a jihar Kano

A hukuncin da ya yanke, Mai shari’a Agim ya ce AGF na da ‘yancin kafa wannan kara da kuma kare kundin tsarin mulki.

Don haka kotun kolin ta bayar da umarnin cewa a biya su kudaden kananan hukumomi daga asusun tarayya kai tsaye, ba a asusun gwamnatin jihar ba.

Mai shari’a Agim ya yi nuni da cewa rike gwamnonin jihohi na kudaden da ake wa kananan Hukumomin ya wargaza ayyukan na karshen.

Mai shari’a Agim ya bayar da umarnin a bi hukuncin nan take, inda ya ce babu wata gwamnatin jiha da za a biyawa kananan hukumomi kudaden.

AYI TSOKACI

Please enter your comment!
Please enter your name here